Covid-19 Aşısı & Regl
Covid-19 aşısının muhtemel yan etkileri olarak ateş, baş ağrısı, aşı yapılan kolda birkaç günlük ağrı gibi etkiler biliniyor.
Bilinmeyen aşı yan etkileri arasında regl düzeninde değişiklikler olabileceği konuşuluyor.
Yan etkiler arasında listelenmemiş olsalar dahi birçok kişinin hem sosyal medyada hem de sağlıkçılara raporladıklarına göre aşı olduktan sonra adet düzenlerinde değişiklikler yaşayan birçok kişi var: Erken gelen regl, daha ağır bir regl, düzensiz regl...
Aşı ve regl bağıntısı üzerine sonuçlanmış bir araştırma bulunmadığından bu beyanların bilimsel doğruluğu üzerine bir yorum yapamıyoruz; fakat yakın gelecekte bu durumun değişebileceği haberlerini alıyoruz. Boston Üniversitesi'nden bir araştırmacı Covid-19 aşılarının regl üzerinde bir etkisi olup olmadığını araştırmaya başladı.
Aşı sonrası yan etkiler rahim duvarında bulunan bağışıklık hücrelerinden kaynaklanıyor olabilir.
Reglde değişikliklere neyin sebep olabileceğine dair teoriler mevcut. Aşının, bağışıklık sistemi tepkisi tetiklediği için rahim ve yumurtalıklardaki hücresel süreçleri de etkileyebileceği yazılıyor. Vücuttaki birçok kısımda olduğu gibi rahim duvarında da bağışıklık hücreleri bulunuyor. Aşı sonrasında bedende meydana gelen birçok kimyasal sinyalin, bu bağışıklık hücrelerine "haber verebileceği" ve gelen haber üzerine henüz vakti olmasa dahi rahim duvarının parçalanıp kanama yoluyla dışarı atılmasına yol açabileceği yazılıyor. Bilim insanları bu sürecin düşük ile bağlantılı olmadığının da altını çiziyor. Ayrıca regl düzenini etkileyen başka aşılar da bulunuyor: Grip aşısı ve rahim ağzı kanserini önlemek amacıyla yapılan HPV aşısı. Bu etkilerin uzun dönemli olmadığı belirtiliyor.
Önemli olan bu (eğer kanıtlanırsa) yan etkinin herhangi bir aşı bileşeninden ziyade aşıya verilen (ve aşının çalışması için gerekli) bağışıklık tepkisinin doğal bir sonucu olduğunu anlamamız. Covid-19'a yakalanıp hastalanan kişilerin dörtte birinde adet düzensizliğinin gözlemlendiği bağımsız bir araştırma da mevcut.
Asıl endişelendirici mesele regl olan bireylerin yine göz ardı ediliyor olması.
Aşının reglde düzensizlik yan etkisinin henüz derinlemesine araştırılmamış olması birçok uzmanı endişelendirmiyor. Raporlanan hikayelerde adet döngüsündeki düzensizliğin oldukça kısa ömürlü olduğu görülüyor. Bu durum, aşının güvenliğine dair herhangi bir gölge düşürmesinden ziyade dişi bedenine dair yeni bir ihmal olarak kayda geçecek gibi görünüyor. Gözden kaçan yan etkinin yine regl olan bireylere dair olduğunu görüyoruz. Peki, regldeki birkaç döngülük muhtemel (ve rahatsız edici fakat önemsiz) değişikliklerin resmi yan etki listesine dahil edilmiş olması neyi değiştirirdi? Covid-19 aşısı ve regl etrafında büyüyen söylentilerin daha büyük komplo teorilerine evrilmesinin önüne bir nebze geçilebilir, aşı karşıtı argümanlardan biri olarak kullanımı azalabilirdi.
Aşılara yönelik önyargı ve korkunun, yanlış ve yetersiz bilgiden doğduğunu hatırlayalım.